ادويه پلويی چيست؛ طرز تهیه و ترکیبات

غذا های ایرانی یکی از خوش طعم و عطر ترین غذا ها هستند به این علت که برای طبخ آن ها از ادویه های مخصوص استفاده می شود. انواع پلو از جمله لوبیا پلو، باقالی پلو، عدس پلو جزو غذاهای خوشمزه ایرانی هستند که اگر در تهیه آن ها از ادویه های تازه و با کیفیت استفاده شود می تواند طعم شگفت انگیزی به غذا بخشیده و علاوه بر آن طبع سرد برنج را با طبع گرمی که دارند معتدل نمایند. با این که مصرف انواع ادویه ها به درمان درد های رماتیسمی و هضم غذا کمک می کند اما مصرف بیش از حد آن ها باعث مشکلات گوارشی خواهد شد. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با ادویه پلویی، ترکیبات آن و طرز تهیه ی آن آشنا نماییم.

ادویه پلو چیست؟

ادویه پلو یکی از غذا های معروف شهر تبریز است. ترک ‌های تبریز بهترین ادویه پلو ها را درست کرده و سرو می‌ کنند. همانطور که از نام این غذای خوشمزه پیدا است، در آن از ادویه‌ های مختلفی استفاده می ‌شود. ادویه پلو طبعی گرم داشته و از آنجایی که بسیاری از خوراکی‌ های امروزی طبع سرد دارند؛ این غذا برای جوانان بسیار مفید است.

نسخه اصلی ادویه پلو با مرغ سرو می ‌شود، اما آن را با گوشت نیز می ‌توان سرو و میل کرد. اگر تا به حال ادویه پلو خورده باشید حتما برایتان این سوال پیش آمده که چه ادویه ‌هایی باعث چنین طعم منحصر به فردی در این غذا می ‌شود؟ در ادامه به معرفی کامل ادویه پلویی، این ادویه اصل تبریزی، خواهیم پرداخت.

ترکیبات ادويه پلويی چیست ؟ 

• گل محمدی

گل محمدی یا گل سرخ دارای طعم و عطر فوق العادی است که در غذا ها، دسر ها و حتی دارو های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. از این گل می توان برای درمان درد های رماتیسمی، قلبی، تقویت اعصاب و معده و سردرد استفاده نمود. به شما پیشنهاد می کنیم که پودر گل سرخ را با سایر ادویه ها مخلوط نموده و در پلو های مختلف استفاده نمایید.

• زنجبیل

زنجبیل یکی از ادویه های معطر است که خاصیت آنتی اکسیدانی، ضد میکروب و ضد سرطان دارد و در درمان مشکلات گوارشی مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این ادویه در اکثر غذاها به خصوص پلو ها عطر و طعم خاصی را به آن ها می بخشد.

• دارچین

ادویه یکی از پایه های ثابت غذاها و دسر های ایرانی است که استفاده از آن طبع گرمی به پلو می بخشید و آن را معطر می کند. برای معطر بودن هر چه بیشتر دارچین بهتر است که چوب آن را تهیه کرده و هنگام استفاده آن را با هاون کوبیده و سپس آسیاب کنید. از خواص دارچین می توان به کنترل قند خون، کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید، جلوگیری از بیماری آلزایمر و قلبی، تقویت عملکرد بدن، بهبود گردش خون، کاهش وزن و جلوگیری از سرطا اشاره نمود.

• هل سبز

هل سبز دارای مصارف مختلفی از جمله معطر نمودن پلو، تهیه مربا، چای، دمنوش و… می باشد. این ادویه معطر و اعجاز انگیز علاوه بر خوش طعم نمودن غذاها به سلامت پوست و مو، افسردگی، سلامت قلب، بهبود سلامت گوارش، پیشگیری از سرطان، درمان دیابت و پایین آمدن فشار خون نیز کمک خواهد نمود.

• زیره سیاه

زیره سیاه ادویه ای با طبع گرم است که می تواند از سرد بودن مواد غذایی دیگر مانند برنج بکاهد علاوه بر آن زیره سیاه دارای مقادیر فراوانی آهن، کلسیم، روی، منیزیم و ویتامین می باشد که می توان در درمان بسیاری از امراض مشکلات شکمی و روده ای، سرفه، فشار خون، افزایش اشتها و پیری زودرس موثر باشد.

• جوز هندی

جوز هندی یکی از پر استفاده ترین ادویه در انواع غذا ها به خصوص غذاهای ایرانی می باشد که طعم شیرینی داشته که طعمی فوق العاده ای به پلوها خواهد بخشید. جوز هندی دارای خواص بسیاری از جمله تسکین درد، تقویت دستگاه ایمنی و اسکلت بدن، درمان سرطان و… می باشد و دارای مقادیر بسیار بالایی از فیبر، مس و منگنز می باشد.

• میخک

یکی از قدیمی ترین و شگفت انگیر ترین ادویه ها چوب گل میخک می باشد که ترکیب آن با سایر ادویه ها عطر و طعم فوق العاده ای به پلوها خواهد بخشیدو میخک دارای خواص بسیاری مانند درمان سردرد، دیابت، محافظت از کبد و دستگاه گوارش، تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود هضم غذا می باشد.

طرز تهیه ی ادویه پلویی در منزل

تهیه ادویه ی پلویی در منزل کار بسیار آسانی است که در صورت تهیه کردن مواد لازم آن به صورت تازه از عطاری ها می توانید ادویه ای خوش عطر و طعم داشته باشید. در ادامه شما را با مواد لازم جهت تهیه ی ادویه ی پلویی و طرز تهیه ی آن آشنا خواهیم نمود.

مواد لازم برای تهیه ادویه پلویی

• پودر دارچین: ۱ قاشق غذاخوری
• پودر گل سرخ: ۲ قاشق غذاخوری
• زیره سیاه: ۱ قاشق چایخوری
• پودر زنجبیل: ۱ قاشق چایخوری
• هل سبز: ۱۰ عدد
• میخک: ۱ عدد
• جوز هندی: به مقدار لازم

طرز تهیه ادویه پلویی

1. در ابتدا تمامی مواد لازم را به صورت تازه از عطاری تهیه کنید.
2.  اگر نگران آسیب دیدن تیغه های دستگاه آسیابتان هستید بهتر است که در ابتدا چوب دارچین در هاون کوبیده تا خرد شده سپس آن را در آسیاب یا بلندر پودر کنید.
3. زیره سیاه که دارای عطر و بوی بالایی است را در آسیاب ریخته و آن را پودر کنید تا کاملا یکدست شود.
4. جوزهندی به دلیل عطر بسیار تندی که دارد طعم غالبی را به غذا می دهد به همین دلیل سعی نمایید تا در اندازه گیری مقدار آن در ادویه دقت فراوانی داشته باشید بنابراین با توجه به این نکته جوز هندی را به میزان دلخواه برداشته و آن را با استفاده از قسمت تیز و ریز رنده پودر کنید.
5. تمامی مواد پودر شده و سایر مواد را داخل آسیاب ریخته تا به صورت کاملا یک دست و نرم پودر شود.
6. ادویه را در یک شیشه دردار و کاملا خشک بریزید.
7. از این ادویه خوش طعم و عطر می توانید در تهیه ی عدس پلو، پلو ماش، لوبیا پلو و انواع پلو‌های ترکیبی استفاده کنید.

زمان، نحوه و طرز استفاده ادویه پلویی

طبق گفته افراد با تجربه بهترین زمان استفاده ادویه پلویی در غذا هایی که این ادویه جزو ادویه اصلی آن‌ ها نیست (مانند عدس پلو و زرشک پلو)، در هنگام طبخ و یا در کنار غذا است.

نکته قابل توجه این است که این ادویه در غذای ادویه پلو عضو اصلی بوده و تمام شالوده و مزه این غذا را شکل می ‌دهد. پس در ادویه پلو چه هنگام باید ادویه پلویی را اضافه کرد؟

بهترین زمان برای اضافه کردن ادویه پلویی به ادویه پلو به هنگام دم کشیدن برنج است. آن را باید به صورت لایه لایه اضافه کرد. به این صورت که پس از گذاشتن ته دیگ ( برنج، نون، ته چین، سیب زمینی و…) اولین لایه برنج را می‌ ریزیم. سپس در صورت تمایل مرغ یا گوشت از قبل پخته و ریز شده را اضافه کرده و در مرحله بعد ادویه پلویی را روی آن می ‌پاچیم و به همین ترتیب تا تمام شدن موادمان قابلمه را پر می‌ کنیم.

توجه داشته باشید که مرغ یا گوشت را هم می‌ توان به این شکل به صورت لایه لایه در بین برنج سرو کرد و هم می‌توان به صورت خورشتی مثل زرشک پلو با مرغ آن را سر سفره آورد.

ادویه پلویی در چه غذاهایی استفاده می‌شود؟

ترکیبات اصلی ادویه پلویی شامل پودر سیر، زنجبیل، زردچوبه، پودر پیاز، گل سرخ، تخم گشنیز، زیره، جوز هندی، دارچین، میخک، سبزی ‌های معطر و… هستند. در برخی از دستور های تهیه ممکن است چند مواد اضافه‌ تر یا کمتر در آن‌ ها بکار رود.

اصلی ترین غذایی که با ادویه پلویی پخته می ‌شود، ادویه پلو است. این ادویه همچنین می ‌تواند در کنار غذا هایی مانند رشته پلو، لوبیا پلو، دمپختک، زرشک پلو، باقالی پلو، پلوی ساده، عدس پلو، شوید پلو و سایر غذا های برنج ‌دار ایرانی سرو شود. طعم دلنشین و منحصر به فرد آن باعث به وجود آمدن تجربه‌ای جدید در سرو هر غذا می ‌شود.

خواص ادویه پلویی

همانطور که گفته شد ادویه پلویی به دلیل داشتن طبع گرم دارای خواص بسیار زیادی است. از خواص بالای این ادویه می ‌توان به عواملی مثل ضد مسمومیت بودن، ضد نفخ، اسهال، پیچش شکم و ضد تهوع بودن آن اشاره کرد.

این ادویه همچنین باعث افزایش اشتها شده و بادشکن است. بنابراین برای کسانی که درگیر باد معده و نفخ شکم هستند بسیار مفید و به درد بخور می باشد. ادویه پلویی باعث افزایش شیر مادران شیرده بوده و باعث تقویت گردش خون است. به علاوه خاصیت ضد انعقادی خون نیز دارد. از دیگر خواص ادویه پلویی می توان به آرام بخش بودن آن و خوش بو کردن دهان و عرق بدن نیز اشاره کرد.

همانطور که گفته شد در این ترکیب از گل محمدی نیز استفاده می ‌شود. همه ما با خواص بسیار زیاد گل محمدی آشنا هستیم و خبر از عطر و بوی دلنشین آن داریم. این ترکیب ادویه‌ای خوشمزه با داشتن گل محمدی و همچنین خیلی از ادویه‌های معروف دیگر، باعث عطر بسیار زیبایی شده و به همراه هر غذایی که سرو شود، این عطر مدهوش کننده را به همراه خواهد داشت.

نکاتی برای نگهداری از ادویه پلویی

1. یکی از نکاتی که باید به آن دقت داشته باشید این است که ظرفی که از آن برای نگهداری ادویه پلویی استفاده می کنید، باید کاملا خشک باشد زیرا رطوبت باعث چسبدیگی ادویه می شود و ساختار ادویه را از بین می برد و عملا ادویه دیگر قابل استفاده نخواهد بود.
2. توجه کنید که برای نگهداری ادویه حتما از ظروف دردار استفاده نمایید تا از ورود حشرات و آلودگی ها و همچین هوا به ادویه جلوگیری شود.
3. تا جایی که ممکن است در ظرف ادویه تا محکم ببندید تا از ورود هوا به داخل ظرف جلوگیری شود.
4. بهترین زمان برای مصرف ادویه تا یک هفته پس از آسیاب کردن آن می باشد.