چای رویبوس چیست و طرز تهیه، نحوه مصرف و خواص دمنوش رویبوس

با توجه به فرارسیدن فصل سرما و آغاز شیوع بیماری های ویروسی، استفاده از انواع چای و دمنوش طرفداران بیشتری پیدا می کند زیرا علاوه بر احساس گرمایی که نوشیدن انواع چای یا دمنوش در بدن ایجاد می کند، به واسطه خواص گوناگونی که دارد می تواند بدن را در مقابل بسیاری از بیماری ها تقویت کند و از بروز برخی مشکلات پیشگیری کند، تنها نکته در انتخاب دمنوش مناسب در این است که از خواص و مضرات آن آگاهی داشته باشیم و با توجه به پیش زمینه بیماری های خود آن ها را تهیه کنیم. یکی از انواع این دمنوش ها، چای رویبوس است که ممکن است برای بسیاری از خوانندگان این نام، ناآشنا باشد. از اینرو، در این مقاله به معرفی چای رویبوس و خواص و مضرات آن و همین طور طرز تهیه آن می پردازیم.

چای رویبوس چیست؟

رویبوس یا بوته قرمز نوعی دمنوش یا چای است که به طور سنتی از تخمیر برگ های یک درختچه گلدار به نام Aspalathus linearis تهیه می شود. رویبوس سبز که تخمیر نشده است، از نظر طعم متفاوت است و قیمت بالاتری هم دارد. هر چند که چای رویبوس با چای سیاه یا سبز سنتی ارتباطی ندارد، ولی به طریقی مشابه، با شیر و با یا بدون شکر میل می شود.

تاریخچه چای رویبوس چیست؟

رویبوس یک دمنوش محبوب است که بیش از 300 سال است در منطقه کوهستانی «سیداربرگ آفریقای» جنوبی مصرف می شود. این گیاه اولین بار در سال 1772 توسط مردم محلی به صورت یک نوشیدنی گرم تهیه شده و به گروهی از گیاه شناسان داده شد و به این صورت به ثبت رسید.

رویبوس که از دهه 1930 کشت می شود و اکنون به بیش از 31 کشور از جمله انگلیس، آلمان، چین، ژاپن و ایالات متحده صادر می شود.

فواید چای رویبوس چیست؟

اصلی ترین مزیت تغذیه ای چای رویبوس در محتوای آنتی اکسیدانی غنی آن است و منبع برخی از پلی فنول های منحصر به فرد از جمله آسپالاتین است. این ترکیبات گیاهی محافظ می توانند بدن را در برابر آسیب رادیکال های آزاد که منجر به بیماری هایی مانند دیابت، بیماری های قلبی و سرطان می شود، محافظت کنند. از نظر ریز مغذی ها و به استثنای فلوراید و مس، مقادیر کمی از دیگر مواد معدنی در رویبوس یافت می شود. گزارش هایی وجود دارد که نشان می دهد اگر چای به عنوان جایگزین مایعات در طول روز استفاده شود، ممکن است به حفظ تعادل سطح الکترولیت در ورزشکاران کمک کند. با این حال، تحقیقات از این امر پشتیبانی نمی کند.

خاصیت قابل توجه رویبوس این است که میزان کمی تانن (4.4 درصد) دارد. این امر برای کسانی که ترجیح می دهند طعم ملایم تری را بچشند یا کسانی که به دنبال مصرف نوشیدنی های غنی از تانن دچار مشکلات گوارشی می شوند، انتخاب خوبی است.

خواص مصرف چای ریبوس

• ایجاد حساسیت نمی کند.

به عنوان یک نوشیدنی طبیعی بدون کافئین، رویبوس ممکن است به عنوان جایگزین مایعات نوشیده شود و برای کسانی مناسب است که می خواهند از اثرات تحریک کننده کافئین اجتناب کنند یا قادر به تحمل آن نیستند. رویبوس به طور طبیعی فاقد کافئین است و محتوای غنی از پلی فنول آن تحت تأثیر فرایندها قرار نمی گیرد.

• برای قلب مفید است.

به نظر می رسد نوشیدن رویبوس با مهار آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین (ACE) که باعث انقباض عروق خونی و افزایش فشار خون می شود، بر فشار خون تأثیرات مفیدی دارد. محتوای بالای فلاونول چای رویبوس به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی و هم چنین تأثیر مثبت آن بر چربی های خون، از جمله کلسترول، از سیستم قلبی عروقی حمایت می کند.

• برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مفید است.

چای رویبوس سرشار از ترکیبات گیاهی، از جمله پلی فنول ها است، به همین دلیل نوشیدن منظم رویبوس ممکن است به محافظت در برابر آسیب اکسیداتیو مرتبط با دیابت کمک کند. رویبوس منبع غنی از آنتی اکسیدان آسپالاتین است که مطالعات نشان می دهد به تعادل سطح قند خون و کاهش مقاومت به انسولین کمک می کند. با این حال، مطالعات بیشتری برای تأیید این اثرات مورد نیاز است.

• برای سلامت استخوان مفید است.

چای رویبوس باعث سلامت استخوان ها می شود. این به این دلیل است که برخی مواد موجود در رویبوس اثرات مفیدی را روی استئوبلاست ها، سلولهای دخیل در ساخت استخوان، گزارش کرده اند. مطالعات بیشتر نشان می دهد که رویبوس تخمیر شده دارای اثر مهاری بر فعالیت استئوکلاست ها یا همان سلول هایی که استخوان را تجزیه می کنند، است. این یافته ها خبر از فواید رویبوس برای تقویت و حفظ استحکام استخوان ها دارد. با این حال، به دلیل محدود بودن شواهد، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

• ریسک ابتلای به سرطان را کاهش می دهد.

محتوای آنتی اکسیدانی قوی در چای رویبوس ممکن است به محافظت در برابر آسیب رادیکال های آزاد مرتبط با سرطان کمک کند. شایان ذکر است که رویبوس سبز و تخمیر نشده دارای سطوح بالاتری از پلی فنول ها نسبت به نسخه سنتی تخمیر شده آن است و به طور شگفت انگیزی قابلیت های ضد جهش زایی بیشتری را در مطالعات لوله آزمایش نشان می دهد. با این حال، تحقیقات هنوز تأیید نکرده است که آیا میزان کافی آنتی اکسیدان زیستی موجود در رویبوس برای تکرار این اثرات وجود دارد یا خیر.

آیا چای رویبوس برای همه بی خطر است؟

اگرچه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، با این حال رویبوس به طور کلی بی خطر و عاری از عوارض جانبی برای اکثر افراد سالم در نظر گرفته می شود. البته یک مورد جداگانه گزارش داد که پس از نوشیدن حجم زیاد رویبوس، فرد دچار افزایش آنزیم های کبدی شد. علاوه بر این، یک مطالعه روی حیوانات نشان داد که ممکن است بین عصاره چای رویبوس سبز و یک گروه داروهای کاهنده کلسترول گروه استاتین تعامل ایجاد شود. بنابراین اگر از این دارو استفاده می کنید و از رویبوس تخمیر نشده لذت می برید، باید برای راهنمایی به پزشک عمومی خود مراجعه کنید.

چگونه می توان چای رویبوس را در رژیم غذایی خود قرار داد؟

با توجه به سطح کافئین در حد صفر چای رویبوس، این دمنوش ممکن است در هر زمان از روز مصرف شود. اگر قصد کاهش مصرف کافئین خود را دارید جایگزین کردن کافئین معمولی با یک فنجان رویبوس ممکن است به شما در رسیدن به هدف کمک کند. چرا که طعم مطبوع چای رویبوس باعث می شود جایگزین کافی کافئین شود.

میزان مصرف و آماده سازی چای رویبوس در روز و در هفته چقدر است؟

برای تهیه چای رویبوس یک قاشق غذاخوری از این چای را در قوری بریزید و آب در حال جوش را به آن اضافه کنید و اجازه دهید تا دم بکشد. هرچه مدت زمان دم کشیدن چای بیشتر باشد، طعم آن قوی تر و بهتر خواهد شد. مطالعات نشان می دهد که اگر اجازه دهید چای به مدت 10 دقیقه یا بیشتر دم بکشد، دم کرده آن آنتی اکسیدان مطلوب و بیشتری را ایجاد می کند. شما می توانید از این چای روزی یک تا دو فنجان بنوشید. مصرف این چای سه تا چهار بار در هفته توصیه می شود.

عوارض مصرف چای رویبوس

1. ممکن است آنزیم های کبدی را بالا ببرد: همان طور که گفتیم برخی مطالعات حاکی از آن است که نوشیدن بیش از حد چای رویبوس می تواند آنزیم های کبدی را بیش از حد معمول افزایش دهد.
2. ممکن است سطح استروژن خون را افزایش دهد: چای رویبوس به دلیل ترکیبات خاصی که دارد می تواند ترشح هورمون استروژن را افزایش دهد که این مسأله می تواند تغییرات هورمونی را در بدن زنان به وجود آورد و خصوصاً برای زنانی که در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند منع مصرف داشته باشد.
3. ممکن است با داروهای شیمی درمانی اختلال داشته باشد: به دلیل اینکه چای رویبوس سرشار از آنتی اکسیدان است، مصرف آن با داروهای شیمی درمانی می تواند باعث بروز اختلال شود به همین دلیل این افراد بهتر است پیش از مصرف این چای با پزشک خود مشورت کنند.

آیا چای رویبوس در دوران بارداری بی خطر است؟

چای رویبوس ممکن است برای زنان حامله و مادران شیرده عوارض داشته باشد. با اینکه این چای برای زنان حامله مفید است ولی اگر زنان در دوران حاملگی یا شیردهی از داروی خاصی استفاده می کنند، بهتر است پیش از مصرف این چای با پزشک خود مشورت کنند.

سخن پایانی

از دیرباز استفاده از انواع چای و دمنوش برای دلایل مختلف رواج داشته است. از نوشیدنی ساده ای مانند چای سیاه گرفته که عموماً برای رفع خستگی نوشیده می شود تا سایر دمنوش های گیاهی که عمدتاً به دلایل درمانی و خواصی که دارند تهیه و نوشیده می شود، همواره چای ها طرفداران پرشماری داشته اند. یکی از پر خاصیت ترین انواع چای، از گیاه رویبوس تهیه می شود. این چای به راحتی قابل تهیه است و سرشار از آنتی اکسیدان است. یکی از ویژگی های بارز این چای این است که ایجاد حساسیت نمی کند و تقریباً برای همه مناسب است. هم چنین می تواند به سلامت قلب و استخوان ها کمک کند و برای کسانی که از بیماری دیابت نوع دوم رنج می برند نیز مفید باشد. به دلیل وجود آنتی اکسیدان بالا در این چای، با نوشیدن آن خطر ابتلا به انواع سرطان نیز کاهش می یابد. فقط اگر از داروی خاصی استفاده می کنید، پیش از مصرف این چای با پزشک خود مشورت کنید.