طرز تهیه آش دوغ خانگی اصیل و خوشمزه اردبیلی بدون گوشت

آش ها از انواع غذاهای پرطرفدار ایرانی هستند که تقریباً در تمام شهرها می توان نوعی از آن را یافت. معمولاً رسپی انواع این غذای خوشمزه از نظر گروه های غذایی تفاوت چندانی با هم ندارند و اگر از استثنائات صرف نظر کنیم، در اکثر آن ها غلات، حبوبات؛ سبزیجات و لبنیات را می توانیم پیدا کنیم. همان طور که می بینید با این که به نظر می رسد آش یک وعده غذایی ساده است، ولی تقریباً از اکثر گروه های غذایی در تهیه آن استفاده می شود؛ بنابراین می توان آن را غذایی سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی دانست. از این رو در نظر داریم در این نوشته به یکی از آش های پرطرفدار ایرانی، یعنی آش دوغ بپردازیم.

این آش در شهرهای مختلف ایران پخته می شود و شاید در هر شهری، تفاوت جزئی در طرز تهیه آن بتوان پیدا کرد ولی آش دوغ اردبیل و سرعین در میان بقیه شهرها شهرت فراوانی یافته است. در این آش از برنج، نخود و دوغ استفاده می شود؛ البته در برخی از رسپی ها استفاده از گوشت هم در این آش متداول است ولی ما در اینجا طرز تهیه آش دوغ خانگی خوشمزه اردبیلی بدون گوشت را برای شما آموزش خواهیم داد، پس با ما همراه باشید.

مواد لازم برای آش دوغ اردبیلی

• برنج: نیم پیمانه
• نخود: 1 پیمانه
• سبزی آش: نیم کیلو
• تخم مرغ: 1 عدد
• دوغ پاستوریزه یا محلی: 2 لیتر
• سیر رنده شده: مقداری
• نمک: کمی

این اندازه از مواد اولیه، به اندازه یک وعده 4 نفره آش دوغ است.

طرز تهیه و دستور پخت آش دوغ اردبیلی

قبل از مخلوط کردن مواد بهتر است مواد اولیه را آماده کنیم به این صورت که سبزی آش شامل تره، گشنیز، برگ سیر یا اسفناج را پاک کرده و پس از شستشو، اجازه دهید تا آب سبزی کاملاً کشیده شود و بعد به صورت ریز خرد کنید. اگر طعم سیر در آش به مذاق شما سازگار نیست، می توانید آن را حذف کنید.

نخود آش را از شب قبل در ظرفی خیس کنید و برای کم کردن نفخ آن چند باری آب آن را عوض کنید و سپس اجازه دهید تا در قابلمه ای جداگانه بپزد؛ لازم نیست برنج را از قبل خیس کنید، فقط کافی است که آن را تمیز بشورید و آب آن را خالی کنید، در این مرحله تخم مرغ را به برنج اضافه کنید و خوب هم بزنید تا تخم مرغ از حالت لختگی دربیاید و سپس دوغ را به آن اضافه کنید. در برخی از شهرها به جای دوغ از ماست ترش استفاده می‎کنند، در این صورت باید به آش آب هم اضافه کنید.

بعد از اینکه دوغ را به مخلوط برنج و تخم مرغ اضافه کردید، خوب هم بزنید، این کار باعث می شود که دوغ در آش نبرد. سپس قابلمه را روی گاز با شعله زیاد قرار دهید و مرتب هم بزنید تا جوش بیاید. توجه داشته باشید که هم زدن آش تا قبل از جوش آمدن آن بسیار مهم است و اگر این کار به درستی انجان نشود دوغ می برد و آش خراب خواهد شد. پس از اینکه آش به جوش آمد، نخود پخته و سبزی خورد شده را به آن اضافه کنید و نمک بزنید. اگر دوغ شما شور یا خوش نمک است، از نمک کمتری در این آش استفاده کنید زیرا بعد از جوشانده شدن و تبخیر دوغ، میزان نمک آن و در نتیجه طعم شوری آش بیشتر خواهد شد. هیچگاه قبل از پخت به نخود نمک نزنید چون باعث دیرپز شدن آن می شود.

وقتی آش کامل به جوش آمد، سیر رنده شده را به آن اضافه کنید، در این مرحله به جای سیر تازه می توانید از پودر سیر هم استفاده کنید. شعله گاز را کم کنید و اجازه دهید تا آش خیلی آرام بپزد و جا بیفتد. حدود نیم ساعت تا چهل دقیقه زمان لازم است تا غذای شما به طور کامل آماده شود. بعد از اینکه آش آماده شد می توانید آن را به اندازه دلخواه در کاسه های آش خوری سرو کنید و برای خوشمزه تر شدن طعم آش از مقداری نعنا داغ روی آن استفاده کنید.

طرز تهیه نعنا داغ هم به این صورت است که در ماهی تابه ای مقداری روغن ریخته و بعد از اینکه روغن داغ شد، مقداری نعنای خشک را آسیاب کنید و در روغن بریزید و اجازه دهید تا نعنا تفت داده شود. فقط مراقب باشید که شعله گاز کم باشد تا نعنا نسوزد زیرا طعم آن تلخ می شود و رنگ آن به تیرگی می رود.

رنگ آش دوغ اصیل اردبیلی سفید است به همین دلیل بهتر است در این آش از زردچوبه استفاده نکنید ولی اگر طبق ذائقه خود تمایل به استفاده از زردچوبه داشتید، رنگ آش شما متمایل به زرد خواهد شد و شکل اصیل و سنتی آن از بین خواهد رفت.

همان طور که دیدید دستور پخت آش دوغ بسیار ساده است اما شما می توانید آن را به مدل های دیگری هم تهیه کنید، یا از انواع دیگر حبوبات مانند عدس یا لوبیا هم در کنار نخود  استفاده کنید که در آن صورت دیگر آش دوغ اصیل اردبیلی نخواهد بود. همچنین این آش به دلیل استفاده از دوغ و برنج طبع سردی دارد، پس مراقب باشید که پس از مصرف آن، اگر سرد مزاج هستید از چای و نبات یا انواع شیرینی ها استفاده کنید.

سخن آخر

انواع آش ها در میان ایرانی ها پر طرفدار و پر مصرف هستند، تقریباً در تمام شهرها می توانید مدل خاصی از آش را بیابید، خصوصاً در شهرهای سردسیر این تنوع بیشتر می شود. برخی از انواع آش با وجود اینکه متعلق به یک منطقه خاص است ولی در سایر مناطق هم پرطرفدار و رایج می شود که آش دوغ از آن جمله است. در این نوشته به شما گفتیم که چگونه یک آش دوغ خانگی اصیل و خوشمزه اردبیلی بدون گوشت را بپزید؛ آش دوغ به عنوان یک غذای ساده با مواد اولیه محدود و زمان پخت زیر یک ساعت، بهترین گزینه به عنوان یک میان وعده یا پیش غذا خصوصاً در شب های سرد پاییز و زمستان است.