غذاهای اصیل ایرانی یکی از خوشمزه ترین غذاهای خاورمیانه ای هستند ولی خوراک های بومی برخی مناطق و استان ها از دیگر جاها پرطرفدارتر هستند؛ یکی از این استان ها، گیلان است. غذاهای گیلانی از جمله غذاهای مغذی، متنوع، خوش آب و رنگ و خوش خوراک هستند. هم چنین در اکثر غذاهای بومی استان گیلان از تخم مرغ، گیاهان محلی و محصولات کشاورزی همان منطقه استفاده می شود. در این نوشته می خواهیم شما را با یکی از لذیذترین خورش های گیلانی به اسم باقلاقاتوق آشنا کنیم. برخی از مردم بومی منطقه این خورش را با نام های باقلا خورش یا خورش گل در چمن می شناسند زیرا شکل نهایی این خورش خوش عطر و بو، شباهت زیادی به گلی در میان سبزه ها دارد.
مواد اولیه این خورش ساده و محدود است و شامل سیر، شوید، تخم مرغ و لوبیای کشاورزی می شود. لوبیای کشاورزی یک نوع لوبیا از خانواده لوبیا چیتی است و رنگ سبز روشن دارد؛ به این لوبیا، پاچ باقالا یا لوبیای رشتی هم می گویند.
مواد لازم برای تهیه خورش باقلاقاتق
- لوبیای کشاورزی: 2 پیمانه
- شوید خشک : 2 قاشق غذاخوری
- تخم مرغ: 2 عدد
- سیر: 4 حبه
- روغن یا کره: 50 گرم
- نمک و فلفل: به مقدار لازم
روش تهیه خورش باقلاقاتق
لوبیای کشاورزی استفاده شده در خورش باقلاقاتق را می توانید به دو روش تهیه کنید: روش اول اینکه آن را به صورت تازه تهیه کنید، در این صورت لوبیای کشاورزی شما نیازی به خیسانده شدن ندارد و زمان پخت آن هم کمتر از حالت خشک است. روش دوم تهیه لوبیای خشک کشاورزی است که در صورت استفاده از آن، باید قبل از مصرف آن را به مدت حداقل دو ساعت در آب بخیسانید و پوست روی آن را جدا کنید. معمولاً لوبیای کشاورزی تازه، عطر و طعم بهتری به غذای شما خواهد داد و رنگ نهایی غذای شما بهتر خواهد بود ولی به دلیل اینکه این لوبیا در تمام فصل ها در دسترس نیستند، مجبور به استفاده از لوبیای کشاورزی خشک هستید.
برای تهیه خورش باقلاقاتوق اول از همه، سیرها را با لبه پهن یک چاقوی بزرگ له کنید تا در هنگام تفت دادن عطر آن بیشتر به مشام برسد، سپس یک تابه نسبتاً گود را انتخاب کنید و روی شعله متوسط گاز قرار دهید تا گرم شود؛ در این مرحله می توانید از 50 گرم روغن مایع یا جامد یا 50 گرم کره استفاده کنید. پیشنهاد ما استفاده از کره است چون طعم نهایی خورش را بهتر خواهد کرد. وقتی کره به حالت مایع در آمد، سیرهای له شده را به کره ذوب شده اضافه کنید. مراقب باشید که اگر از کره استفاده می کنید، در این مرحله حتماً شعله گاز را کم کنید، زیرا کره زودتر از روغن داغ می شود و ممکن است بسوزد و طعم و بوی ناخوشایندی را به غذا دهد، پس از اینکه سیرها کمی تفت داده شدند و عطر آن در فضا پیچید، لوبیاهای کشاورزی را به آن اضافه کنید.
به خاطر داشته باشید که قبل از اینکه لوبیاهای کشاورزی را به درون روغن یا کره داغ بریزید حتماً آن را در یک آبکش قرار دهید تا آب باقیمانده از خیساندن یا شستشوی لوبیاها کاملاً خارج شود؛ سپس اجازه دهید تا لوبیاهای کشاورزی به همراه سیر در تابه تفت داده شود و به حالت نیم پز برسد. پس از اینکه لوبیا های کشاورزی کمی نرم شدند، شوید خشک را به آن اضافه کنید.
اگر می خواهید از شوید تازه در این غذا استفاده کنید، باید میزان آن را دو برابر کرده و خیلی ریز خرد کنید و هم زمان با لوبیای کشاورزی در تابه بریزید؛ ناگفته نماند که استفاده از شوید تازه این غذا رو خوش عطر تر خواهد کرد.
پس از اینکه مواد را با شعله کم تفت دادید، یک لیوان و نیم آب جوش به تابه اضافه کنید و اجازه دهید به مدت 15 دقیقه خورش شما آرام آرام بپزد. در این فاصله هر پنج دقیقه به آرامی خورش را هم بزنید تا خورش ته نگیرد و بافت لوبیاهای کشاورزی به دلیل نرم بودن، له نشود. در همین زمان می توانید نمک و کمی فلفل خورش باقالی قاتق را هم اضافه کنید. در کل بهتر است نمک این خورش را در آخر بریزید زیرا باعث دیرپز شدن لوبیاهای کشاورزی می شود. اگر دوست دارید این خورش را غلیظ تر سرو کنید، می توانید اجازه دهید تا آب آن کم شود. وقتی لوبیاهایی کشاورزی پخت و خورش در اصطلاح کاملاً جا افتاد، دو عدد تخم مرغ را بشکنید و روی خورش بریزید، در این مرحله می توانید به مقدار خیلی کم نمک و فلفل هم روی تخم مرغ ها بپاشید، شعله گاز را کم کنید، در ماهی تابه را ببندید و اجازه دهید تا تخم مرغ ها بپزند. وقتی تخم مرغ ها را اضافه کردید، دیگر خورش را هم نزنید تا ظاهر خورش زیبا باقی بماند.
مقدار تخم مرغ در این خورش کاملاً سلیقه ای است؛ همین طور اگر به هر دلیلی علاقه ندارید از سیر در این خورش استفاده کنید، می توانید به جای آن پودر سیر بریزید ولی این خورش با سیر بوته ای خوشمزه تر می شود.
گیلانی ها معمولاً این خورش را با کته میل می کنند؛ به همین منظور می توانید مقداری برنج را به صورت کته یا پلو تهیه کنید و در کنار این خورش خوشمزه سرو کنید.
این غذا در کنار طعم عالی و ظاهر زیبا، به دلیل وجود لوبیای کشاورزی که از انواع حبوبات است و همین طور شوید و تخم مرغ بسیار مقوی و مغذی است و می تواند یک وعده غذایی کامل محسوب شود.
سخن آخر
خورش باقلاقاتوق از آن غذاهای محبوب شمالی است که اگر یک بار آن را بپزید، خواهید دید که علیرغم دستور تهیه ساده، این غذا بسیار خوشمزه و لذیذ است خصوصاً اگر با کته و انواع ترشی سرو شود.
زمان پخت خورش باقلاقاتوق در صورتی که تمام مواد آن را از قبل آماده کرده باشید، زیر نیم ساعت است و می توان آن را یک فست فود ایرانی سالم و مغذی دانست. مقادیر گفته شده در این نوشته، برای یک وعده خانواده دو تا سه نفره کافی است.