طبع گل گاوزبان گرم است یا سرد؟ بررسی خواص، طرز و نحوه مصرف، مصلحات، عوارض

دمنوش گل گاوزبان، یکی از دمنوش های سنّتی معروف ایران است. طبع گل گاوزبان باعث شده است این گیاه علاوه بر کشورهای آسیایی در کشورهای اروپایی مانند نروژ، ایرلند، انگلیس، هلند و آلمان طرفداران زیادی داشته باشد. در ادامه مقاله به خواص، طرز تهیه و نحوه مصرف آن پرداخته می شود.

طبع گل گاوزبان گرم است یا سرد؟

از قدیم الایام از گل گاوزبان به عنوان گرمی استفاده می شده است. طبع گل گاوزبان گرم و تر بوده و در مناطق گرمسیری می روید. این گیاه معمولا خودرو بوده و در دامنه کوه ها رشد می کنند.

خواص گل گاوزبان چیست؟

طبع گل گاوزبان باعث شده است خواص زیادی برای بدن به همراه داشته باشد.

• این گیاه که برخی از آن به عنوان چای گل گاوزبان یاد می کنند به عنوان آرام بخش استفاده دارد. معمولا برای افرادی که دارای استرس امتحانی هستند این چای پرخاصیت توصیه می شود.
• خوردن دمنوش این گیاه برای کمک به درمان اختلال عملکرد صفرا و اختلالات سوداوی استفاده دارد.
• به دلیل طبع گرمی که دارد برای افرادی که دچار گرفتگی ماهیچه شده و درد ناگهانی استخوانی دارند، توصیه می شود.
• در درمان سرماخوردگی و سرفه مؤثر بوده، البته برای استفاده این گونه معمولا به همراه عسل توصیه می شود.
• جویدن برگ های تازه گل گاوزبان برای درمان آفت و برفک دهانی بسیار مؤثر است.
• دمنوش این گیاه برای جلوگیری از عفونت مثانه و کلیه کاربرد دارد.
• موجب تقویت سوخت و ساز بدن شده و هضم غذا را بهبود می بخشد.
• تفاله گل گاوزبان دم کشیده برای درمان سوزش و خارش گزش و درمان کهیر مؤثر است. البته می توان برگ گل گاو زبان خشک را کمی با آب نمناک کرد و روی قسمتی از پوست که خارش یا سوزش دارد، استفاده کرد.
• گل گاوزبان به دلیل اینکه گرمی بوده و برای درمان تنگی نفس نیز تجویز می شود برای روزهای کرونایی نیز توصیه می شود.

مصلحات گل گاوزبان چیست

گل گاوزبان مانند هر گیاه گرم و تر دیگری دارای مصلحاتی است.

• مهم ترین مصلح این گیاه، صندل سفید نام دارد. چوب صندل سفید به دلیل اینکه طبع سرد و خشکی دارد، حتما افراد در مصرف آن احتیاط کنند. یکی دیگر از مصارف گل گاوزبان به همراه پودر صندل سفید برای سفت شدن پوست صورت است. به این منظور گل گاوزبان را نیز به صورت پودر درآورده و مقداری شیر به آنها اضافه کرده تا یک خمیر یک دست حاصل شود. این خمیر را روی پوست صورت بمالید (به غیر از دور چشم) بعد از یک ربع ساعت، صورت خود را بشویید. حتما متوجه نرمی و در عین حال سفتی پوست صورت خود خواهید شد.
• لیمو عمانی به دلیل طبع گل گاوزبان دیگر مصلح این گیاه بوده و در ایران از دیرباز این گیاه به همراه لیمو عمانی توصیه می شده است. با توجه به اینکه گل گاوزبان بالا برنده فشار خون است، برای افرادی که دارای فشار خون بالا هستند بهتر است همراه با لیمو عمانی درست شده و استفاده شود.
• عسل و لیموی تازه نیز به همراه گل گاوزبان به عنوان مصلحات دیگر این گیاه استفاده دارد.
• نبات نیز دیگر همراه گل گاوزبان بوده که از آن نیز به عنوان مصلح این گیاه یاد می شود.
• سنبل الطیب و بادرنجوبه دیگر همراهان گل گاوزبان بوده که موجب افزایش خاصیت درمانی می شوند.

طرز تهیه و نحوه مصرف گل گاوزبان

دو قاشق غذاخوری گل گاوزبان را در یک و نیم لیوان آب جوش به مدت یک ربع ساعت بگذارید دم بکشد. البته می توانید یک عدد لیمو عمانی را از وسط نصف کرده، هسته های آن را خارج کرده و به همراه گل گاوزبان بگذارید تا دم بکشد. وجود هسته های لیمو عمانی ممکن است موجب طعم تلخی در دمنوش شود. البته لیمو عمانی موجب خوشرنگ تر شدن و خوش طعم شدن دمنوش گل گاوزبان می شود. هنگام سرو دمنوش گل گاوزبان می توانید از یک قاشق مرباخوری عسل یا مقداری نبات نیز استفاده کنید.

این دمنوش بهتر است عصر هنگام با شب هنگام قبل از خواب مصرف شود. با توجه به نوع استفاده ای که دارد، زمان آن تعیین می شود؛ مثلا اگر فردی شب امتحان استرس دارد، بهتر است یک ساعت قبل از خواب این دمنوش را مصرف کند تا با آرامش بخوابد. از طرف دیگر فردی که برای درمان تنگی نفس می خواهد از این داروی گیاهی استفاده کند، بهتر است در هر ساعت از روز و قبل از تشدید علائم تنگی نفس این دمنوش را میل کند. معمولا برای تسکین درد استخوانی و جلوگیری از گرفتگی عضله بهتر است اول شب استفاده شود.

عوارض مصرف زیاد گل گاوزبان

بهتر است در کنار طبع گل گاوزبان و مزایای آن، درباره عوارض آن نیز اطلاعاتی داشته باشید. معمولا به دلیل خواص زیادی که این گیاه دارد به عوارض آن بی توجهی می شود. گل گاوزبان مانند هر گیاه دارویی دیگری باید در حد اعتدال استفاده شود. به دلیل وجود آلکالوئیدها، مصرف زیاد از حد آن، احتمال سرطان کبد در افراد را افزایش می دهد. وجود همین ماده در این گیاه موجب می شود برای زنان باردار و کودکان منع مصرف داشته باشد. این دمنوش گیاهی برای افرادی که مشکلات سنگ صفرا و سنگ کلیه دارند نیز منع مصرف دارد. افرادی که مبتلا به فشار خون بالا نیز هستند از دمنوش گل گاوزبان با احتیاط و همراه با لیمو عمانی استفاده کنند.

شناخت بهترین گل گاوزبان

در اغلب عطاری ها گل گاوزبان موجود است؛ اما تهیه گل گاوزبان باکیفیت کمی تبحر می خواهد. متاسفانه برخی از افراد سودجو برای سنگین شدن گل گاوزبان، از سنگ ریزه ها استفاده می کنند. پس هر بار که بخواهید آن را استفاده کنید اول باید آن را پاک کرده و سپس استفاده نمایید. در برخی از عطاری ها نیز گل گاوزبان مانده و کهنه به فروش می رسانند. به راستی چگونه می توان از کیفیت و تازه بودن این گیاه درمانی و خوش طعم مطمئن شد؟ کافی است گل گاوزبان مورد نیاز خود را از بسته بندی های باکیفیت که دارای درج تاریخ تولید و انقضا هستند، تهیه نمایید. به همین منظور می توانید سفارش اینترنتی خود را از ادویه جلالی با بهترین و باکیفیت ترین گل گاوزبان ثبت نمایید.